Thói quen gây hại cho hộp số ô tô mà tài xế cần tránh

Hộp số giữ vai trò cốt lõi trong hệ thống truyền động của xe, đặc biệt quan trọng đối với các mẫu xe sử dụng hộp số tự động. Thế nhưng, không ít tài xế mới lại vô tình mắc phải những thói quen tưởng chừng vô hại, nhưng lâu dài lại khiến hộp số nhanh chóng bị hư hại, làm giảm tuổi thọ xe và phát sinh nhiều chi phí sửa chữa không đáng có. Hãy cùng Taimatsu điểm qua những thói quen tai hại mà người lái xe mới nên tránh xa để bảo vệ hộp số và duy trì hiệu suất vận hành tối ưu cho xế yêu.

1. Vào số khi chưa đạp hết trân côn

Nhiều người lái xe số sàn thường có thói quen chuyển số khi chưa đạp hết hành trình của chân côn. Họ nghĩ rằng chỉ cần nhấn nhẹ hoặc đạp côn nửa chừng là đã đủ để sang số nhanh hơn. Tuy nhiên, cách làm này lại tiềm ẩn nguy cơ làm mài mòn ly hợp và gây hư hại cho hộp số theo thời gian.

Lý do là khi côn chưa được cắt hoàn toàn, các bánh răng trong hộp số vẫn còn chịu lực ma sát. Việc cố tình vào số trong tình trạng này dễ làm bánh răng bị mẻ, mòn hoặc kẹt số. Về lâu dài, không chỉ khiến việc sang số trở nên khó khăn hơn mà còn làm giảm tuổi thọ bộ côn và phát sinh chi phí sửa chữa không nhỏ. Do đó, luôn đảm bảo đạp hết côn trước khi chuyển số là nguyên tắc quan trọng giúp bảo vệ hệ truyền động và vận hành xe mượt mà hơn.

2. Nghỉ chân trên bàn đạp côn, tay trên cần số

Không ít tài xế, đặc biệt là khi điều khiển các dòng xe nhỏ có không gian cabin hạn chế, thường có thói quen đặt hờ chân trái lên bàn đạp côn trong lúc lái xe. Việc không tìm được vị trí để chân thoải mái khiến nhiều người vô thức tì chân vào côn, với suy nghĩ rằng điều này sẽ giúp họ phản ứng nhanh hơn khi cần sang số. Tuy nhiên, thói quen tưởng chừng vô hại này lại có thể âm thầm gây hại cho hệ thống ly hợp.

Thực tế, bàn đạp côn được thiết kế với độ nhạy khá cao, chỉ cần một lực nhấn nhẹ cũng đủ tác động đến hệ thống ly hợp. Việc liên tục tì chân lên bàn đạp, dù chỉ vô thức, vẫn có thể khiến ly hợp hoạt động một phần và bị mài mòn dần theo thời gian mà người lái không hề hay biết.

Tương tự, nhiều tài xế xe số sàn cũng có thói quen đặt tay lên cần số ngay cả khi không có nhu cầu chuyển số, đặc biệt là trên những mẫu xe không trang bị bệ tì tay trung tâm. Hành động này tưởng như vô hại, nhưng thực tế lại gây áp lực không cần thiết lên cơ cấu sang số.

Cần số vốn rất nhạy và lực tì liên tục, dù nhẹ cũng có thể làm lệch vị trí nghỉ lý tưởng của các chi tiết cơ khí bên trong. Nếu kéo dài, thói quen này có thể gây mòn hoặc hư hỏng các bánh răng, làm giảm hiệu quả chuyển số và rút ngắn tuổi thọ của toàn bộ hộp số.

3. Về số lùi khi xe đang chuyển động

Khi lùi hoặc quay đầu trong không gian hẹp, nhiều tài xế – đặc biệt là người mới – thường có thói quen chuyển gấp giữa số lùi (R) và số tiến (D) trong lúc xe vẫn chưa dừng hẳn.

Việc chuyển số đột ngột khi xe còn đang di chuyển khiến hướng mô-men xoắn bị đảo ngược một cách tức thời, tạo ra áp lực lớn lên các bánh răng và chi tiết trong hộp số. Nếu lặp lại thường xuyên, hành động này có thể dẫn đến hư hỏng hệ thống truyền động, giảm tuổi thọ hộp số và gây tốn kém trong sửa chữa. Để đảm bảo an toàn và giữ cho hộp số hoạt động bền bỉ, tài xế nên luôn chờ xe dừng hẳn rồi mới chuyển giữa số R và D.

Khi vận hành xe số tự động, người lái cần cân nhắc đến điều kiện địa hình để lựa chọn chế độ số phù hợp. Việc sử dụng đúng cấp số không chỉ giúp xe hoạt động êm ái và hiệu quả, mà còn góp phần bảo vệ các bộ phận cơ khí và tiết kiệm nhiên liệu đáng kể.

Ví dụ, khi di chuyển trên các cung đường đèo dốc, nên chủ động chuyển sang chế độ bán tự động hoặc sử dụng lẫy chuyển số trên vô-lăng (nếu có). Điều này giúp người lái kiểm soát tốc độ tốt hơn thông qua việc hãm bằng động cơ, giảm tải cho hệ thống phanh và giữ được độ bám đường cần thiết để xe leo dốc hoặc xuống dốc một cách an toàn, ổn định.

Việc nắm rõ và từ bỏ những thói quen xấu khi điều khiển xe không chỉ giúp bảo vệ hộp số ô tô khỏi hư hại, mà còn góp phần kéo dài tuổi thọ xe, giảm chi phí sửa chữa và đảm bảo trải nghiệm lái xe an toàn, mượt mà hơn. Dù bạn đang sử dụng xe số sàn hay xe số tự động, hãy luôn chú ý đến cách vận hành để tránh những tác động tiêu cực đến hệ truyền động. Đừng để những lỗi tưởng chừng nhỏ nhặt trở thành nguyên nhân khiến hộp số đổ bệnh. Hãy lái xe thông minh – bắt đầu từ việc thay đổi thói quen ngay hôm nay!

Xem thêm: Những điều cần lưu ý để không ảnh hưởng đến hệ thống xe khi lắp đặt bi gầm ô tô